नेपालको जनसाङ्ख्यिक तथ्याङ्कले देखाएको छ कि देशभर विवाहित महिलाको सङ्ख्या उच्च छ भने अविवाहित पुरुषको सङ्ख्या घट्दै गएको छ। केन्द्रीय तथाङ्क विभाग अनुसार, नेपालमा ७१.६% महिला विवाहित छन्, जबकी २८.४% महिला र ३८.२२% पुरुष अविवाहित छन्।

यी तथ्याङ्कले देशको सामाजिक र सांस्कृतिक परिवेशलाई निकै राम्ररी चित्रण गरेको छ। विवाहित महिलाको उच्च सङ्ख्याले नेपालमा परम्परागत विवाह प्रथालाई अझै महत्व दिइरहेको देखाउँछ। सामाजिक मान्यताअनुसार, महिलाहरूलाई जीवनका विभिन्न चरणमा विवाह गर्नुपर्ने दबाब रहन्छ।

अर्कातर्फ, अविवाहित पुरुषको सङ्ख्या कम हुनुले नेपालमा विवाह बाहिरको जीवनशैलीप्रति समाजको दृष्टिकोण बदलिरहेको बुझ्न सकिन्छ। धेरै पुरुषहरू विवाह नगरी नै आफ्नो जीवन चलाउन चाहन्छन्।  विवाहितको सामाजिक दबाब पनि कम हुँदै गएको छ।

तर, अविवाहित महिलाको सङ्ख्या कम हुनुले नेपालमा लैङ्गिक असमानता र महिला विरुद्धको कुप्रथा अझै कायमै रहेको देखाउँछ। धेरै महिलाहरूलाई आफ्नो जीवन आफैं चलाउने स्वतन्त्रता प्राप्त छैन।

यी तथ्याङ्कले नेपालमा समाजको परिवर्तनको एउटा झलक दिएको छ। विवाहित महिलाको सङ्ख्या धेरै भए पनि अविवाहित पुरुषको सङ्ख्या बढिरहेको छ भने महिलाहरूले अझै पनि आफ्नो अधिकार पुरा रुपमा प्राप्त गर्न सकेका छैनन्। यसले आगामी दिनमा नेपालको सामाजिक परिवेशमा थप परिवर्तन आउनेछ भन्ने देखाउँछ।